EYT Nedir? Ne Zaman Çıkacak? EYT Kimleri Kapsıyor? EYT de Son Durum Nedir? Soruları şuanda gündemden düşmüyor. Emeklilikte yaşa takılanlar gelecek bir yasa ile emekliliğe ulaşmanın hayaliyle bekliyorlar. İşte EYT hakkında detaylı bilmeniz gerekenler;
EYT Nedir ?
EYT, 8 Eylül 1999 tarihinde önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşullarının gelen bir yasa ile değiştirilmesiyle ortaya çıktı. Kendilerine “EYT mağduru” diyen kişiler prim ve yıl şartını karşılamalarına rağmen yasanın değişmesiyle emeklilik yaşlarının gelmesini bekliyor. Türkiye’de yaklaşık 6 milyon kişi EYT sorunu yaşıyor.
EYT Ne Zaman Çıkacak?
EYT ne zaman çıkacak sorusu ile mağdurların gözü TBMM de gelecek bir yasa vatandaşlar tarafından uzun süredir beklemektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emeklilikte yaşa takılanların sorununu çözecek yasa teklifini Aralık ayı içerisinde TBMM’ye getireceklerini ve uygulamayı 2023 itibariyle başlatacaklarını söyledi.
EYT Kimleri Kapsıyor ?
İşte EYT kimleri kapsıyor, kimler EYT le dahil ;Staj ve çıraklık dönemi sigortaların EYT için başlangıç sayılıp sayılmayacağıyla ilgili bir soruya Bilgin, “Onlar farklı. Onlar EYT kapsamında değil zaten. Sigorta girişi olanlarda bir sorun yok. Çıraklık ve stajyerlik bir sigorta girişi değil. Onlar sağlık sigortasını korumak üzere geliştirilmiş bir sistem.” yanıtını verdi.EYT konusunda bir düzenlemenin çıkacağını bildiren Bilgin, bu düzenlemenin ayrıntılarını gerekli hesaplamaların ardından kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getirdi.
Kimler EYT’li Sayılıyor ?
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT ‘li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Fakat 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının yanı sıra bir de yaş şartı getirildi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.
EYT’ Lİ Kaç Kişi Var ?
Herkesin merakla beklediği bu yasadan herkes faydalanacak mı ? EYT li kaç kişi var ?
AKP Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu, katıldığı televizyon programında açıklamalarda bulundu. EYT ile ilgili Sarıeroğlu, şunları söyledi; ”Budüzenleme yapıldıktan sonra ilk etapta emekli olacak kişi sayısı 1 milyonun üzerinde. Dosya bazlı yaklaşık 12.5 milyon emeklimiz var. İlk etapta 1.5 milyona yakın kişinin emekli olacağı, sonra da sisteme girişin devam edeceği bir düzenleme olacak.
*Yaklaşık 3-4 milyon arasında bir vatandaşımızın bu kapsamda olduğunu tahmin ediyoruz.
*Hepsi bir anda olmayacak. Tabii detaylar için en detaylı açıklamayı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız, sayın Vedat Bilgin yapmış olacaktır.
EYT Şartları Nelerdir ?
EYT düzenlemesinin Aralık ayında kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor. SGK sistemine 8 Eylül 1999 öncesinde girmiş ve çalışmaya başlayarak prim ödemiş milyonlarca vatandaş bu tarihte çıkartılan yasayla yaş şartı ile karşılaştı. Bu yasayla beraber kadınlar 20 yıl 5.000 gün, erkekler ise 25 yıl 5.000 gün prim ile emekli olmayı beklerken erkeklerde 58 kadınlarda ise 56’yı bulan yaş şartı ile karşılaştılar.
Örneğin; 8 Eylül 1999 öncesine dönüldüğünde bile yine en az 5.000 gün prim gerekecek. Bunun dışında yasanın getirdiği prim gün sayısı kabul edilirse bu kez işe giriş tarihine göre 5.000 ile 5.975 gün gerekecek. Böylece EYT’li olmasına rağmen primi eksik olanlar açısından emeklilik mümkün olmayacak. Yasanın başvuru süresine göre bu kişilerin primlerini tamamladıklarında emeklilik hakkı doğmuş olacak. Burada 3.600 günden kısmi emeklilik hakkı olsa da orada yaş şartı bulunuyor. Buna göre kısmi emeklilikte yaş şartı erkeklerde 60 kadınlarda 58’i bulabiliyor.
Sabah’tan Mete Dirice’nin haberinde, prim gün sayısını tamamlamış olsa bile bir EYT’linin emekli olabilmesi için yıl şartını da yerine getirmesi gerekiyor. Yasanın çıkmasından önce sigortalı olanlar için kadınlarda 20 erkeklerde ise 25 yıl bekleme şartı bulunuyor. Buna göre kadınlar açısından yıl şartı 8 Eylül 2019 yılında tamamlandığı için bu şart sadece erkeklerde geçerli olacak. Ayrıca 8 Eylül 1997’den önce emeklilik sigortası başlangıcı olan erkekler de bu şartı tamamlandı.
EYT ‘de Yaş Şartı Var mı ?
1999’de önce sigortalı olan ve o tarih itibarıyla emeklilik hakkı kazanıp kademeli emeklilik yasasıyla emekliliği ötelenenleri ifade ediyor. Bunlar arasında memur, SSK, Bağ-Kur, tarım sigortalısı bulunuyor. Bu tarihten sonra işe girenler için aranan sigortalılık süresi (kadın 20, erkek 25 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) gününün yanına bir de yaş şartı (kadın 58, erkek 60 yaş) getirildi. Emeklilik için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş koşulunun birlikte sağlanması gerekiyor.
Erken Emeklilik Koşulları Neler ?
Belli bir yaşa geldiği halde primini tamamlayamayan sigortalılara yaştan emeklilik hakkı tanınıyor. Yaş haddi işe başlama tarihi, çalışılan statüye göre değişiyor. Buna göre, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar 15 yıl, 3.600 günü dolduğunda 50-60 arası değişen yaşı doldurduğunda emekli olabilir. Bu tarihten sonra çalışmaya başlayanların 4.500 günü tamamlaması gerekiyor. İlk defa çalışmaya Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında başlayan SSK’lılar 25 yıl sigortalılık 4.500 prim günü doldurduğunda kadın 58 erkek de 60 yaşında emekli aylığı alabilir.
EYT ‘den Emekli Olanlar Ne Kadar Maaş Alacak?
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, Türkiye’de emekli aylığı ortalamasının 4.600 TL civarında olduğunu belirterek EYT’lilerin büyük bölümünün, yaklaşık yüzde 70’inin emekli olmaları durumunda 3.500 ile 5.000 arası alınacağını duyurdu.
İlginizi Çekebilir: KYK Burs Ve Kredi Başvurusu Nasıl Yapılır? KYK Burs Ve Kredi Başvurusu Ne Zaman Başlayacak? KYK Burs ve Kredi Başvurusu İçin Şartlar Nelerdir?