Yüksek Lisans (Master) Nedir? Yüksek Lisans Nasıl Yapılır? Yüksek Lisans Başvuru Şartları Nelerdir? Tezli-Tezsiz Yüksek Lisans Başvurusu sorularının cevabını bu yazımızda detaylandıracağız. Özellikle lisans eğitimini tamamlamak üzere olanlar ya da mezun olup da bir işte çalışanlar kariyerleri için (akademik kariyer ya da özel sektör olarak) lisansüstü yapmayı düşünürler. Bu eğitimi alabilmek için gerekli olan belirli bazı şartlar vardır nedir o şartlar simdi birlikte adım adım öğrenmiş olalım.
Yüksek Lisans Nedir?
Yüksek lisans nedir? sorusunun cevabı olarak; lisans eğitimini tamamlamış, akademik kariyere ilk adımını atmak isteyen veya kendini belirli bir alanda geliştirip tecrübe edinmek isteyenler için lisansüstü eğitimin ilk aşamasıdır. İngilizce ’de usta anlamına gelen “master” kelimesi de Türkiye’de kullanılmaktadır. Türkiye’de tezli ve tezsiz olmak üzere iki şekilde yapılabilmektedir.
Tezsiz Yüksek Lisans Nedir?
Tezsiz yüksek lisans, genellikle iş hayatında terfi vs. elde etmek isteyenlerin tercih ettiği, akademisyenlik dışı amaçlar için tercih edilen yüksek lisans eğitimidir. Lisans mezunu olduktan sonra ilgili alanda ya da başka alanda akademik seviyede eğitimin uygulamaya dönüştürülmesinin hedeflendiği lisansüstü eğitimdir.20 Nisan 2016 tarihli ve 29690 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin 11 inci maddesinin 1 . Yazısı gereği, tezsiz yüksek lisans programı, öğrenciye mesleki konularda bilgi kazandırarak mevcut bilginin uygulamada nasıl kullanılacağını gösteren lisansüstü eğitim yöntemidir’’ şeklinde tanımlanmıştır. Bu programı tercih edenler genellikle aktif olarak çalışan kesim olduğu için, ikinci öğretim olarak dersler uygulanır.
Tezsiz yüksek lisans programları ilgili üniversitenin belirlediği kredi ve ders adedi ile dönem sonu projesi dersinden oluşur. Dönem sonu projesi başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. Öğrenci, dönem sonu projesinin verildiği yarıyılda proje kaydını yaptırıp yarıyıl sonunda da yazılı bir rapor vermek zorundadır.
Başvurulan üniversite tarafından belirlenen şartlar vardır. Bu şartları yerine getiren öğrenciler yüksek lisansı tamamlamaya hak kazanır. Tezsiz yüksek lisans programının sonunda yeterlik sınavı uygulanabilir. Bu lisans programının bitirme süresi, kayıt yapılan bölümün derslerinin verildiği zamandan başlayarak, en az iki, en çok üç yarıyıldır. Bu dönem içerisinde başarısız olan öğrencilerin bağlı oldukları yükseköğrenim kurulu ile ilişiği kesilir. Tezsiz yüksek lisans programına Enstitü başkanlığı tarafından, dönem projesinin yürütülmesi ve ders seçimi için danışman ataması yapılır. Dönem sonunda kredilerini ve projelerini tamamlayan öğrencilere tezsiz yüksek lisans diploması verilir.
Tezsiz Yüksek Lisans Ücretleri
Tezsiz yüksek lisans ücretleri tezli yüksek lisansa göre daha uygundur. Ayrıca üniversitelerin uzaktan eğitim yüksek lisans sunması da iş, şehir vb. engellere takılan kişiler için büyük bir avantaj oluşturmaktadır. En ucuz tezsiz yüksek lisans ücretleri genellikle devlet üniversitelerindedir. Ancak vakıf üniversiteleri de öğrencilere uygun fiyatlı yüksek lisans imkanı da sunmaktadır. Devlet üniversiteleri tezsiz yüksek lisans için online eğitim ve fiziki katılım sunuyor bu sebepler hızlı bir şekilde kontenjan doluyor. Kontenjan dışı hala katılım isteyenler için 8000-10000 ₺ arasında ücretler değişiklik göstermektedir.
Tezli Yüksek Lisans Nedir?
Yüksek Öğretim Kurumu Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinin 6. Maddesinde tezli yüksek lisans şu şekilde tanımlanmıştır:“ Tezli yüksek lisans programı öğrencinin bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak bilgilere erişme, bilgiyi derleme, yorumlama ve değerlendirme yeteneğini kazanmasını sağlar. Tezli yüksek lisans programı toplam yirmi bir krediden az olmamak koşuluyla en az yedi ders, bir seminer dersi ve tez çalışmasından oluşur. Seminer dersi ve tez çalışması kredisiz olup başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. Tezli yüksek lisans programı bir eğitim-öğretim dönemi 60 AKTS kredisinden az olmamak koşuluyla seminer dersi dahil en az sekiz ders ve tez çalışması olmak üzere toplam en az 120 AKTS kredisinden oluşur.”
Tezli Yüksek Lisans Ücretleri
Tezli yüksek lisans yapmak isteyenlerin aklında olan bir diğer konu ise, tezli lisans ücretleri hakkındadır. Tezli yüksek lisans üniversiteler arasındaki kontenjan alımına göre değişiklik göstermektedir. Devlet üniversitelerinde tezli yüksek lisans programı ücretsizdir ancak özel ve vakıf üniversitelerinde tezli yüksek lisans için belli bir ücret talep edilmektedir. Vakıf üniversitelerinin bazıları üstün başarılı öğrencilere ve kendi mezunlarına, tezli yüksek lisans programı için burslar vermektedir. Ayrıca tezli yüksek lisans yapmak isteyen öğrenciler Türk Eğitim Vakfı, Milli Eğitim Bakanlığı ile TÜBİTAK gibi kurumlara da başvurup burs alma şansı elde edebilirler.
Yüksek Lisans Başvuru Şartları Nelerdir?
Bir Yüksek Lisans programına başvuru yapmak için öncelikle lisans diplomanızı almış olmanız gerekiyor. Üniversitelerin istedikleri belgeler birbirinden bazı noktalarda farklılıklar gösterse de temel olarak istenilen belgeler ve gerekli koşullar aşağıdaki gibidir (Bazı Tezsiz programlar için ALES şartı yoktur)
- ALES Sonuç Belgesi
- Lisans Diploması
- Özgeçmiş
- Fotoğraf
- Yabancı Dil Yeterliliği
- Tavsiye Mektubu (Referans Mektubu)
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
- Askerlik Durum Belgesi (Erkek Adaylar)
Başvuru yaptığınız üniversite bu belgelerin hepsini isteyebilir ya da bazılarını istemeyebilir. Bazı enstitüler bunlara ek olarak başka belgeler de isteyebilirler. Gerekli belgeler ile ilgili üniversitelere başvuru sağlandıktan sonra inceleme sürecini bekliyorsunuz ve onaylanan adaylar okullara çağrılmaktadır.
Yüksek Lisans İçin Hangi Bölümlere Başvurulabilir?
Yüksek lisans için hangi bölümlere başvurabilirim? Sorusu bütün Yüksek lisans adaylarının merak ettiği soru haline gelmiştir. Kendi bölümüm dışında farklı bir bölüme girebilir miyim? Evet Girebilirsiniz. Yüksek lisans eğitiminin en önemli özelliği lisans mezuniyetinizden farklı alanlarda eğitim imkanları sunuyor olmasıdır. Bazı programlar sadece kendi alanlarından mezun olanları kabul ediyorlar ama çok sayıda yüksek lisans programı farklı alanlardan gelen adayları kabul ediyor. Üniversitelere başvuruda bulunabilirsiniz.
ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı), yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda, ülkemizde lisansüstü eğitime girişte, yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde ilgili kurumların kullanacakları puanları sağlayan sınav sistemine denir.
ÖSYM tarafından ilkbahar döneminde 1, sonbahar döneminde 2 olmak üzere yılda üç defa, 81 ilde düzenlenir.
ALES sınavı 150 dakika yani 2,5 saat. Sınavda toplamda 100 soru soruluyor.
ALES Puanının Geçerlilik Süresi
ALES puanı 5 yıl geçerlilik süresine sahip. Sınava girmiş olan adaylar, sonuçları açıklandıktan sonra almış oldukları puanı 5 yıl boyunca kullanabilirsiniz.
ALES, 2022 yılında Nisan, Ağustos ve Kasım aylarında olmak üzere 3 kez yapılacak.ALES sınavı için giriş kısıtlaması bulunmaz ve adaylar ALES’e birden fazla kez girebilir.
Yüksek Lisans Nasıl Yapılır?
Yüksek lisans eğitimine başvurabilmek için öğrenci adaylarının, lisans diplomasına ve başvurduğu puan türünde yükseköğretim kurumu senatosu tarafından belirlenecek 55 puandan az olmamak üzere Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) puanına sahip olmaları gerekir
İlginizi Çekebilir: Jandarma Uzman Erbaş Nasıl Olunur? Başvuru Şartları Nelerdir? Nasıl Başvuru Yapılır? Jandarma Uzman Erbaş Ne İş Yapar?